Araştırmacı Doğan Yücel, Kuetta’da öğretmenlik yapan eğitim gönüllülerinin gerçekleştirdiği veli ziyaretlerini yazdı. Ancak bu ziyaretler bölgenin içinde bulunduğu şartlar gereği biraz maceralı ve heyecanlı geçer.

2006 yaz döneminde Kuetta’daydık. Bir veli ziyareti için Gülistan’a gitmiştik. Gülistan, Afganistan sınırına yakın, bağ ve bahçeleri bol olan bir yer. Elma bahçelerini, üzüm bağlarını, karpuz tarlalarını gezdik. Akşama kadar dolaştıktan sonra bizi ağırlayan ev sahibi, “İllâ akşam yemeğine kalın.” dedi. Yemeğin ardından okul velimiz ısrarla bizi gece de misafir etmek istediğini söyledi. “Telefonlar çekmiyor. Ailelerimizin haberi yok.” diyerek kabul edemeyeceğimizi belirttik. Zaten akşam yemeğinden önce de izin istemiştik ama kabul ettirememiştik. Farklı bir telefon şebekesini kullanmak zorundaydık. Gece olmuştu. Güvenliğin biraz sıkıntılı olduğu bir bölgedeyiz. Okul velimiz kendi çalışanlarını bizim yanımızda refakatçı olarak göndereceğini ifade etti ve iki üç silahlı kişi ve bir aracı görevlendirdi. Bizim kiralık aracın önünde koruma yapmak üzere Kuetta yakınlarına kadar geleceklerdi.

Telefonu açtık, mesaj yağdı

Yola çıkmadan önce hediyelik karpuz ve üzüm kasalarını aracımızın bagajına koydular. Ardından yola çıktık ve epey gittikten sona şehre yakın bir noktada “Artık buradan sonrası güvenli.” dediler. Vedalaşıp bizden ayrıldılar. Kuetta’ya iyice yaklaşınca her zaman kullandığımız diğer şebeke çalışmaya başladı. Akşama kadar kimse bize ulaşamamıştı. Bir anda telefonlarımıza mesaj yağmaya başladı. O gün, eskiden Beluçistan eyaletinde önemli vazifeler de yapmış kişilerinden ve aynı zamanda kabile reisi olan birinin uçaklarla vurulduğunu ve geniş çaplı gösteriler başladığını öğrendik. Hükümet, gösterilerden dolayı okulları 20 gün kapalı tuttu. Biz o gün ziyaretine gittiğimiz velimizin gece kalma ısrarını kabul etmiş olsaydık 20 gün eve dönemeyecektik. Saat farkıyla şehre girmiş olduk. Çünkü biz girdikten birkaç saat sonra şehre giriş çıkışlar kapatıldı.

Jandarma durdurdu ve bırakmadı

Kuetta’dayken bir öğrencimizin Türkiye’de okuması için ailesi ile görüşmek üzere ziyarete gitmiştik. Bu velimiz Nuşki’de yaşıyordu. Nuşki, Kuetta-Taftan arasında 3-4 saatlik bir mesafede, İran sınırına yakın bir yer. Öğrenci velimizle oturup konuştuk, anlattık ve çocuklarının Türkiye’ye gitmesini kabul ttiler. Yemeklerimizi yedik. Geri dönüşte velimiz de kendi işine gidecekti. İş yeri Kuetta’ya doğru 1 saat mesafedeki bir kasabada. Kiraladığımız arabada yer vardı, velimize,”Beraber gidelim” dedik. Yanımızda kimliklerimiz var ama pasaportlarımız yok. Anayola çıktıktan sonra jandarma noktasında bizi durdurdular. Pasaportlarımızı sordular. “Yok” deyince bizi bırakmadılar. Kendimizi anlatmaya çalıştık, öğretmen olduğumuzu Kuetta’da çalıştığımızı ifade ettik. Arka koltuktaki velimiz “Bunlar benim çocuğumun öğretmenleri, bırakın!” dediyse de bırakmadılar. Jandarmaya gerekirse okulumuza gelip pasaportlarımızı görebileceklerini ve orada çalışıp çalışmadığımızı kontrol edebileceklerini söyledim. O bölgede Kuetta’da kullandığımız şebekenin sinyali olmadığından kimseye de ulaşıp “Pasaportlarımızı getirin!” diyemiyoruz.

Ailelerimiz ulaşamayınca endişelenmiş

14 Şubat günüydü. Öğlen 13.00’ten akşam 19.00’a kadar orada bizi beklettiler. Jandarma kontrol noktasından akşamüzeri bir başka kasabanın kaymakamı araçla geçiyordu. O noktada bütün araçlar yavaşladığından bir arabayı durdurmak da kolaydı. Onun aracını durdurdum. Kaymakam beye dinlemesi iin rica ettim ve durumumuzu anlattım. Adresimizi verip nerede çalıştığımızı söyledim. Velimiz de bizimle beraber altı saat boyunca orada beklemek zorunda kaldı. En sonunda bölgenin şehir polisi geldi. “Bu insanlarda problem yok bırakabilirsiniz!” dediler. Sonra da polisler bize Kuetta girişine kadar eşlik etti. Ailelerimiz bize saatlerce ulaşamadıklarından endişelenmiş. Daha sonra öğrendiğimize göre Türk kimlikli 2 kişi sınırdan kaçak girdiği için bizi ‘acaba onlar olabilir mi’ endişesiyle bırakmamışlar.

Devam edecek…