Eğitimci Doğan Yücel, PakTürk Okulları’nın Pakistan coğrafyasına adım adım yayılmasına şahit olan isimlerden biri. Maddi imkanların zayıf olduğu 2003 yılında İslampura’da bir okulun hangi şartlarda ve nasıl açıldığını ilk elden anlattı.

Yedinci Bölüm:

2002-2004 yılları arasında Lahor’da PakTürk Okulları’nın bir şubesi vardı. Ben Lahor’a Ağustos 2004’te gittim. İslampura’daki okulda Türkçe derslerine girmeye başladım. Bu okulun Pakistan devletinden devralınması sürecini bizzat takip eden Harun Bey’in anlatımıyla buraya alıyorum:

“2003 yılı itibariyle Kuetta, Multan ve Hayrpur’da  devletten birer okul binası devralınmış. Ben, 2003 yılının ocak ayında, Halit Esendir Bey oradayken Pakistan’a gelmiştim. O sıralarda devletten devralınan bu binaların hepsini gezmiştim. Halit Bey bana, “Bunun gibi binalardan Lahor’da da bulmamız lazım.” demişti. Bunun üzerine mart ayından itibaren Lahor’da araştırmalara başladım.

Bu sırada eğitim bakanlığından bir bina alabilir miyiz diye bakıyordum. Bakanlıktan bir bürokrat bizi değişik kuruluş ve vakıflara yönlendirdi. Hatta Sima Aziz diye bir kadın varmış. Kendisi bir vakıf kurmuş ve devletten yaklaşık 200 okulu bu şekilde devralmış. Eğitim bakanlığındaki bürokrat bana “Sima Aziz’le irtibata geçerseniz onun bazı okullarını üzerinize alabilir veya farklı şekillerde çalışabilirsiniz.” dedi. Daha sonra Halit Bey’in de olduğu bir heyetle Sima Aziz’in yanına gittik. Nasıl bir sistem kurduğunu veya devretmek istediği bir okul olup olmadığını öğrenmek istiyorduk. Kendisiyle görüştük fakat istediğimiz netice çıkmadı. Dolayısıyla tekrar milli eğitim bakanlığına müracaat ettik.

Belediye başkanının desteği önümüzü açtı

Bunun üzerine bize Lahor’da başka yerlerde 2-3 okul gösterdiler. Fakat binaların fiziki durumu iyi değildi, çok kırık döküklerdi. Bir taraftan dersler devam ediyor, öğrenciler gelip gidiyordu. Bu yüzden o binaları devralmak istemedik. Devir sırasında çocukların eğitiminin aksaması veya ara verilmesi doğru olmazdı. Bu arada Lahor’daki sivil bölgenin belediye başkanı ile tanıştık. Bir gün evine ziyarete gittiğimizde okul planlarımızdan bahsettik. O da, kendi okulu olmadığını ama bulunduğu bölgede eğitim bakanlığının binalarından uygun olan var mı yok mu diye bakabileceğini ifade etti.

Bir süre sonra İslampura’da 45 talebenin devam ettiği bir okulla ilgili haber gönderdi. Okulun kendi hizmet bölgesinde bulunduğunu ve bizim için uygun olabileceğini bildirdi. Ardından onun aracılığı ile Lahor Valiliği’ne bir yazı yazdık. Valilik olumlu dönüş yaptı ve İslampura’daki okulla ilgili talebimize onay verdiler. Ben de arkadaşlarla birlikte binayı görmeye gittim. İncelemelerin ardından Mayıs 2003’te okulu devralabileceğimize karar verdik. Haziran ayında resmi yazışmalar bittikten sonra anlaşmaları hazırladık. Halit Bey o sıralarda Türkiye’de olduğu için imza yetkisi bendeydi. Devir muahedesine ben ve Lahor Valisi (commissioner) Halit Sultan imza attı. Hatta sonradan bizim Halit Bey’e, valinin ismine gönderme yaparak, “O Halit Sultan, siz de Sultan Halit’siniz!” diye latife yapmıştım. Bu imzalarla okul binasının kullanım hakkını almış olduk. Halihazırda 35-40 talebe olduğundan okulu tamamen devralmak için eğitim döneminin bitmesini bekledik.

İlk yıl sadece 10 öğrenci kaydoldu

Bu arada Halit Bey Pakistan’dan ayrıldı. Eylül ayına kadar binada herhangi bir tadilat ve tamirat işi yapılmadı. Eylül veya ekim aylarında okul binasını nasıl düzenleyebileceğimize dair araştırmalar yapıyorduk. O dönemde bir öğretmen arkadaş eşiyle birlikte Cavalry Ground’da bir anaokulu açmıştı. Fakat değişik sebeplerden dolayı okulu kapatmayı düşünüyordu. Ona İslampura’da yeni devraldığımız okulun işlerini idareci olarak takip etmesini rica ettik. Böylece 2004’ün ocak-şubat aylarında bu okulla ilgili yapılacak çalışmalar şekillenmeye başladı.

Okulun 35-40 talebesini diğer okullara dağıttık. Bir kısmını İslampura’daki aynı okula aldık. Mart ayında bir başka arkadaş Kuetta’dan gelerek müdür oldu ve işler yavaş yavaş rayına girmeye başladı. 2004’ün nisan ayından itibaren ücretli yeni öğrenci bulmak için çalışmalar hızlandı. Galiba ancak 9-10 talebe ile yeni eğitim yılına başlanabildi. O sırada benim İslamabad’da başka  görevlerim de olduğu için bu işleri uzaktan takip edebiliyordum. Daha sonra ben Lahor’dan temelli ayrıldım ama Mart 2004’te Turgut Bey şehre gelinceye kadar İslamabad’dan gelip gitmeye devam ettim. Yani hem kendi işlerime bakıyor hem de her hafta 400 km öteden Lahor’a gelerek işleri takip etmeye çalışıyordum. Ama uzaktan ancak bir yere kadar oluyordu.

Üç okul daha teklif edildi ama imkansızlıktan reddettik

Mart ayına kadar önce o binanın birkaç sınıfını boyayıp tadilatını bitirdik. Büyük tadilat işlerini yaza bırakmak zorunda kaldık. 2004 yazında okullar yeni döneme başlamadan tek katlı binanın tadilatını büyük oranda tamamladık. Diğer okullardan ayarladığımız sıra ve sandalyeleri sınıflara koyduk. Müdür odasını hazırladık. Hatta okulun birkaç odasını bekçiler ve başka birileri kullanıyormuş, onları çıkardık. Yazın, temmuz-ağustos aylarında tekrar eksik kalan yerleri elden geçirdik. Ama asıl tadilat bir sene sonra 2005’te binanın üstüne yeni bir kat çıkma şeklinde yapıldı.

İslampura’daki okul binasının haricinde bize üç bina daha teklif edilmişti. Bu okulları bizzat ziyaret edip durumunu görmüştüm. Birinde 120, diğerinde 90, bir diğerinde de 300 kadar talebe vardı. Buralarla ilgili bir şeyler yapabilir miyiz diye düşündük ama imkânlarımızın sınırlı olması sebebiyle ‘Önce mevcut okulları düzeltelim.’ dedik. O binaları mali şartlar elvermediği için “Kusura bakmayın!” diyerek kabul edemedik.

Pakistan’ın eğitim sistemi o sıralarda maddi sıkıntı içindeydi. Okul binalarının tadilatları yapılamıyordu. Ben bu konuda bazı durumlara şahit oldum. Bizi bir okula göndermişler ve “İsterseniz devralın” demişlerdi. Galiba aralık ayıydı, okula gittim, girişinde uzunca bir iki oda vardı ama içeride neredeyse kimse yoktu. Okulun bahçesinde ise öğrenci kaynıyordu. Sonra binanın içine girdik, burada 120-130 kadar öğrenci vardı. Okulun yetkilisi ile görüştüm, kaç talebeleri olduğunu sordum. ‘1.650’ deyince şaşırdım. ‘Peki, nereye oturtuyorsunuz bu kadar çocuğu?’ dedim. Cevap yine şaşırtıcıydı: ‘Bahçede’. Sonra bahçeye baktım, duvarın bir tarafını siyaha boyamışlar, önünde de talebeler oturuyor. Orası bir sınıf oluyormuş meğer. Ardından başka bir duvara baktım, ortasını yeşile boyamışlar, o kısım tahta vazifesi görüyormuş. Bir öğretmen ayaklı bir tahta bulmuş ve bir ağacın altına çekmiş. Böylece derse devam ediyorlar. Bu okul Lahor’un tam ortasındaydı. 

İki yıl sonra siyasiler kayıt için aracı olmaya başladı

Cavalry Ground’da kiracısı da olduğumuz bürokrat Halid Bey bizimle iglili müspet güvenlik raporu yazdı. İslampura belediye başkanı binanın bize devri konusunda yine gerekli imzayı attı. Kendisiyle 2006 yılında Türkiye gezisine katılmıştık. Hazırlattığı plaketleri Türkiye’de görüştüğümüz insanlara takdim etmiştik. Kurbanlarda okul bahçesinin temizlenmesi, kurban kesilen yere polis koruması verilmesi ve okul bahçesindeki su pompasının taşınması, okulun birinci katının inşaat izni gibi birçok konuda yardımcı olmuştu. Sağ olsun!” 

Ben, Ağustos 2004’te İslampura’daki okula gittiğimde 40 civarında öğrenci kayıt yaptırmıştı. Anaokulu ve ilkokulun 1, 2 ve 3. sınıfları eğitime başladı. Devam eden iki yıl içerisinde bütün sınıfları doldu. İki yıl sonra değişik partilerden siyasiler ve belediye başkanı kayıt olacak öğrenciler için bizzat okula gelip ricacı olmaya başladı. Bu durum üzerine tek katlı bina öğrenci kayıt talebinin çokluğundan hizmet veremez hale geldi. Mevcut zemin katın kolonları ve duvarları tahkim edilip ikinci katta ilave sınıflar inşa edildi. Bu fakir semtin çocuklarından ileride dünya şampiyonları çıktı. Tuğla üstüne tuğla koyan, tadilat masrafını karşılayan ve nezaret eden herkese bir kez daha teşekkür ediyorum.

Devam edecek…

***

Altıncı Bölüm: Lahor’da ilk PakTürk Okulu’nun açılışı