Pakistan’ın önde gelen şairlerinden, Allame Muhammed İkbal’in hemşehrisi Feyz Ahmed Feyz, Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen, Lenin Barış Ödülü’nü kazanan ve Nişan-ı-İmtiyaz ile taltif edilen entelektüel bir isim. 20 Kasım 1984’de hayatını kaybeden Feyz’in ‘Konuş ki, hürdür dudakların’ isimli şiirini Emekli Albay Mesud Ahtar Şeyh’in Türkçe tercümesi ile yayınlıyoruz.

Feyz Ahmed Feyz*

Konuş ki hürdür dudakların

Konuş ki dilin hâlâ senindir

Bu nazik endam senindir

Konuş ki canın hâlâ senindir.

Demirci atölyesine şöyle bir bak:

Alevler kızgın, demir ise tavında

Kilit ağızları gevşemekte

Zincir ekleri ise genişlemiştir.

Konuş ki vaktin az ise de yeter yine de

Beden ve dilinin ölümünden önce

Konuş ki hak hâlâ ölmemiştir

Konuş ve söyle her ne istersen.

———-

(*): Feyz Ahmed Feyz, 13 Şubat 1911’de, Allame Muhammed İkbal’in de memleketi olan Sialkot şehrinde doğdu. Pakistan’ın kuruluşundan sonra ülkenin en önde gelen entelektüel ve şairi olarak tanınan Feyz, ilk şiir kitabını 1941 yılında yayımladı ve bunu beş farklı şiir kitabı takip etti. Urduca ve Pencap dilinde yazdığı şiirleri ile hem romantik duygularını hem de sosyalist düşüncelerini ortaya koyan Feyz, Pakistan İlerici Yazarlar Birliği’ni kuran edebiyatçılar arasında yer aldı. Afrika-Asya Yazarlar Birliği’nin de aktif bir üyesi olan şair, edebiyat dışında, öğretmen, subay, gazeteci, sendikacı ve yayıncı olarak çalıştı. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ve Lenin Barış Ödülü’nü kazanan Feyz Ahmed Feyz, 20 Kasım 1984’de hayatını kaybetti.

Eserleri hâlâ Pakistan edebiyatında tesirini sürdüren şair ölümünden 6 yıl sonra 1990’da Pakistan Hükümeti tarafından ülkenin en yüksek sivil ödülü olan Nişan-ı-İmtiyaz ile taltif edildi. PakTürk Okulları’nın İslamabad Kız Koleji’nin bulunduğu caddeye ismi verilen şairin 100. doğum yılı münasebetiyle Pakistan hükümeti, 2011’i ‘Feyz Ahmed Feyz Yılı’ olarak ilan etmiş ve çeşitli etkinlikler düzenlemişti.

***

Şairin ‘Konuş ki, hürdür dudakların’ (Bol Keh Lab Âzâd He Tere) isimli şiirini Türkçeye tercüme eden 1928 doğumlu Emekli Albay Mesud Ahtar Şeyh, uzun yıllar Türkçe, Urduca ve İngilizce olarak yaptığı karşılıklı tercümelerle birlikte aralarında köşe yazılarının da bulunduğu 26’dan fazla kitap yayımladı, Türk edebiyatının Pakistan’da tanınması adına üstlendiği önemli rolden ötürü hem Pakistan hem de Türkiye’de devlet erkânından ödüller aldı. Mesud Ahtar Şeyh, Mart 2020’de İslamabad’da hayata gözlerini yumdu.