Eğitimci Doğan Yücel, PakTürk Okulları’ndaki öğretmenliğinin yanı sıra Pakistan ve Türkiye arasındaki ticareti geliştirmek için kurulan iş adamları derneğinde de görev aldı. Bu görevi kapsamında Karaçi Ticaret ve Sanayi Odası’nın başkan ve üyeleriyle 2011 yılında düzenledikleri Türkiye gezisinin ayrıntılarını anlattı.

İkinci Bölüm:

Karaçi Ticaret ve Sanayi Odası (KCCI) başkan ve idarecilerinden oluşan heyetin Pakistan Ankara Büyükelçisi Sardar Tariq Azizuddin’le yaptığı görüşme samimi bir havada geçti. Bu görüşmenin ardından Pakistanlı misafirlerle Hacı Bayram Camii’ni ziyaret ettik, sonrasında Ankara’nın sembolü Atakule’den şehri seyrettik. Akşam yemeğini turistik Estergon Kalesi’nde Ankaralı iş adamlarıyla birlikte yedik.

İş adamları yemekte misafirlerimizi Dedeman Oteli’nde düzenlenen bir programa davet edince hep beraber icabet ettik. Dönemin TRT’den sorumlu Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da oteldeki konuklar arasındaydı. Program bitiminde KCCI Başkanı Muhammed Saeed Shafiq’i Arınç’la tanıştırdım. Ayaküstü bir müddet muhabbet ettiler; Pakistan-Türkiye arasındaki ikili ticaret ve ilişkinin geliştirilmesi gerektiğini dile getirdiler. Shafiq Pakistan ekonomisinin zor bir dönemden geçtiğini ve bu nedenle Pakistanlı iş ve sanayi topluluğunun pazar erişimi kolaylığı sağlamak için Türk kardeşlerini ve meslektaşlarını dört gözle beklediklerini bildirdi. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da iki ülke arasındaki kardeşlik ve dostluk ilişkisinin on yıllardır devam ettiğini ve iki yönlü ticari bağları arttırmak için mümkün olan her türlü çabanın gösterileceğini söyledi.

İkili ticaretin geliştirilmesi konusunda fikir birliği

Arkasından törene katılan Ankara Ticaret Odası Başkanı Nurettin Özdebir ile 10-15 dakika süren ticari meselelerle ilgili muhabbet edildi. Tercümanlığı ben yaptım. KCCI Başkanı Saeed Shafiq, Özdebir’e düzenli etkileşim, ticari bilgi alışverişi ve ticari heyetlerin oluşturulması gereğini vurguladı. Pakistan ve Türkiye’nin on yıllardır süren güçlü siyasi ilişkiye sahip iki kardeş ülke olduğunu, ancak aradaki ticaretin mevcut potansiyelle uyumlu olmadığını dile getirdi. Shafiq, ticaret odaları arasında sürekli işbirliği yapılması gerektiğini belirterek KCCI ile Ankara Sanayi Odası arasında bir protokol imzalanmasını önerdi. Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir de Shafiq’in yüksek ve güçlü bir iş heyetiyle Türkiye’yi ziyaret etmesini takdir etti. Ayrıca, KCCI ile ekonomik ve ticari bağları daha da geliştirmek, maksimum işbirliği ve koordinasyonu sağlamak için bir protokol imzalamaya ilgi ve iradesini dile getirdi. İki başkan, istenen hedeflere ulaşmak için odalar arası etkili bir irtibat için birbirlerine güvece verdi. Bir taslak mutabakat zaptının bir ay içerisinde imzalanması hedeflendi.

İkinci gün (4 Mart 2011) kahvaltı sonrası Anıtkabir gezildi. Cuma namazını Kocatepe Camii’nde kıldık. Çıkışta caminin yakınında bulunan bir lokantada acılı şalgam suyu ile acılı lahmacun yedik. Öğleden sonra Dış Ticaret Müsteşarlığı’nda (DTM) toplantı vardı. Burada bir saatten fazla müsteşarı bekledik. Toplantı geç başladı ve hesaplanandan bir buçuk saat geç bitti. 

KCCI Başkanı Muhammed Saeed Shafiq ve beraberindeki heyet, Türkiye Dış Ticaret Müsteşarlığı Anlaşmalar Genel Müdürü Hüsnü Dilemre ve DTM Asya Daire Başkanı Süleyman Sözeri ile bir araya geldi. Shafiq görüşmede, yerli endüstriden gelen talep kapsamında konulması düşünülen koruma önlemlerinin uygulanmasına ilişkin mevzuatın gözden geçirilmesini talep etti.

Türkiye’ye etkilemesine rağmen Pakistan’a destek

Pakistan’ın düşünülen koruma teklifinin kapsamı dışında kalmasını istedi. Pakistan’ın selin yıkıcı etkilerinden zarar gören ekonomisine ek gümrük önlemlerinin konulmasının Pakistan ihracatına zarar vereceğini ve bunun sonucunda da fabrikaların kapanmasına ve işsizliğin artmasına yol açabileceğini iletti. Hindistan lobisi sebebiyle uygulamanın bir süreliğine ertelenmesine rağmen, AB’nin Pakistan’a sunduğu gibi Türkiye’den herhangi bir istisna elde etmenin mümkün olup olmadığını sordu. Pakistan ekonomisinin ciddi zarar gördüğünü ve fabrikaların kapasitesinin altında çalıştığını ve istihdam imkanlarının azaldığını ifade etti. Pakistan’ın ihracatını artırmak için pazar erişimine çok ihtiyacı olduğunu söyledi.

Türkiye Dış Ticaret Müsteşarlığı Anlaşmalar Genel Müdürü Hüsnü Dilemre, sıcak bir şekilde karşıladığı heyete cevaben, “AB, Pakistan’a yönelik pazar erişimi teklifini uygulamaya koyar koymaz Türkiye, Gümrük Birliği üyesi olarak aynı teklifi verecek. Türkiye halihazırda Pakistan’a ayrıcalıklı gümrük rejimi sunuyor.” dedi. Potansiyel sektörler konusunda kesinlikle hemfikir olduklarını ve mutlaka destek vereceklerini belirtti. AB’deki gümrük uygulamaları ile ilgili olarak, Türkiye’deki bazı DTÖ üyelerinin endişeleri olduğunu ancak kendilerinin Pakistan’ın ticaretine tam destek verdiklerini dile getirdi. Dilemre, DTÖ’nün AB’ye Pakistan ile ilgili bir talebi olduğunu ve son görüşmede Türkiye’nin Pakistan’ın önerisine tam destek verdiğini ve bu önerinin değerlendirilmesi gerektiğine inandıklarını dile getirdi. “AB’nin teklifinin Türkiye’nin AB’ye ihracatına etkisi olsa da Pakistan’ı kardeş ülke olmasından dolayı destekledik, aksini söyleyemezdik.” dedi. 

Devam edecek…

***

Birinci Bölüm: Karaçi Ticaret Odası’nın Türkiye’ye yaptığı iş gezisinde neler yaşandı?